In de kijker: Focus topografie
De Antwerpse Keizerskapel krijgt weer een nieuwe inrichting! Deze keer pronkt er een bijzondere selectie meesterwerken uit The Phoebus Foundation verzameling waarvan een wereldkaart en een atlas, gepresenteerd naast een dubbelzijdige landmetercirkel en een reductiekompas uit de vroege 17e eeuw.
De Atlas Minor van Gerard Mercator en Jodocus Hondius is een gedrukt meesterwerk vol prachtige prenten dat niet alleen historische landsgrenzen toont, maar ook de schoonheid van de cartografie laat zien. Rumold Mercator bouwde voort op het baanbrekende werk van zijn vader, Gerard Mercator, en breidde het verder uit. Tot slot, brengen de dubbelzijdige landmetercirkel en het reductiekompas je als het ware terug in de tijd. Zonder deze instrumenten zou topografie er vandaag de dag waarschijnlijk heel anders uitzien!
Bij deze tentoonstelling heb je ook de mogelijkheid om het boek Grensverleggers – Baanbrekende kaarten uit de Lage Landen, 1500–1900 van Anne-Rieke van Schaik aan te schaffen, een fascinerende verkenning van de cartografie uit de Lage Landen. Hier is alvast een kort fragment uit het boek om je nieuwsgierig te maken:
Gerard Mercator is onder andere beroemd geworden met zijn mercatorprojectie van de wereld. Hij presenteerde zijn projectie via een monumentale wereldkaart in maar liefst achttien bladen, die hij in zijn werkplaats graveerde en uitgaf in 1569: Nova et aucta orbis terrae descriptio ad usum navigantium emendate accomodata (‘Een nieuwe en verbeterde weergave van de wereld voor correcte navigatie’). Er zijn nog maar drie originele exemplaren van deze kaart bewaard gebleven.
Zoon Rumold Mercator maakte in 1587 een wereldkaart in opdracht van Isaac Casaubon (1559-1614). De kaart was bedoeld voor diens bewerkte uitgave van Geographika van de Griekse geograaf en historicus Strabo, uitgegeven in Genève in 1587. Rumold baseerde zijn werk op de enorme, beroemde wereldkaart van zijn vader uit 1569, maar maakte hem een stuk kleiner en paste de stereografische projectie toe in plaats van de cilinderprojectie. Bij deze projectie worden de lijnen getrokken vanuit een punt op de bol dat diametraal tegenover het projectievlak staat. De bolle vorm van de aarde is weliswaar plat gemaakt, maar de ronde vorm is behouden, zodat de polen niet zo vervormen zoals bij de mercator-projectie. Dit type wereldkaart zou worden overgenomen in de Mercator-atlassen en Mercator-Hondius-atlassen tussen 1595 en de jaren 1630.
Meer weten? Ontdek het volledig boek hier:
De kapel is geopend op zaterdag en zondag, van 13-17u. Toegang is gratis.