Deze maand nemen we je mee achter de schermen in onze restauratiestudio. Onder leiding van Clara Bondia wordt Julio Alpuy’s werk, Eden, voorbereid voor een nieuwe tentoonstelling.

Julio Alpuy (1919-2009) was een Uruguayaanse kunstenaar die nauw verbonden was met de innerlijke kring van Torres García. Hij speelde een fundamentele rol in de verspreiding van Latijns-Amerikaanse kunst in de Verenigde Staten en Europa. Zijn werken zijn wereldwijd uitgebreid tentoongesteld in galerijen en instellingen, wat getuigt van zijn illustere carrière. Dit grootschalige olieverfschilderij, geschilderd in 1979, maakt deel uit van een serie die de hof van Eden afbeeldt, met een verhalend karakater van naturalistische figuren verweven met afbeeldingen van verschillende koppels.

Julio Alpuy, Eden, 1979

Hoewel het schilderij aanvankelijk op zijn originele spieraam was gemonteerd, werd al snel duidelijk dat het niet voldeed aan zijn doel. Het spieraam was niet erg stevig vanwege de dunne houten latten die aan elkaar genageld waren. Bijgevolg ontbrak het aan kracht en een beweegbaar systeem om een correcte spanning van het doek toe te staan, wat resulteerde in aanzienlijke vervormingen en instabiliteit. Bovendien was het schilderij gevoelig voor schadelijke trillingen tijdens elke beweging of behandeling, wat een probleem vormde voor de juiste conservatie.

Voor- en achterzijde van de patch

Het doek had in het verleden ook schade en breuken opgelopen aan de onderkant, wat leidde tot een eerdere restauratiepoging. Een patch, vervaardigd uit commercieel voorbereid verouderd canvas, werd aangebracht met een synthetische lijm die in de loop der tijd vergeeld en broos was geworden. Helaas, werd de patch zichtbaar aan de voorkant, waardoor een rechthoekige vervorming ontstond die het aspect van het kunstwerk verslechterde.

Verwijderingsproces van de patch en de resten van de lijm

Na het verwijderen van stof werd de oude patch behandeld. Het proces was zeer delicaat, maar geleidelijk werd de lijm verzacht en mechanisch verwijderd. Bovendien werden de resten die tussen de vezels doorgedrongen waren geëlimineerd. De vervorming werd gecorrigeerd met gecontroleerd gewicht en vochtigheid, terwijl de originele vezels van het doek geherpositioneerd werden. Ten slotte werd een nieuwe versterking van synthetisch weefsel en thermoplastische filmlaag aangebracht. Als gevolg, werd de scheur zowel volumetrisch als chromatisch geretoucheerd.

Wat betreft het spieraam, werden verschillende opties overwogen. Uiteindelijk werd besloten om het te vervangen door een nieuw exemplaar dat voldoet aan de voorwaarden die nodig zijn voor de juiste conservatie van het werk. De gekozen ondersteuning is van hoogwaardig hout met een gecontroleerd mobiliteitssysteem.

Het werk werd zorgvuldig voorbereid door de randen te beschermen om mogelijk verlies van polychromie tijdens het hanteren te voorkomen. Daarna werd het oude spieraam verwijderd en de achterkant van het doek gereinigd om het vuil dat zich in de loop der tijd had opgehoopt te verwijderen. Het werk werd vervolgens op het nieuwe frame geplaatst en goed gespannen om trillingen te vermijden en esthetisch de juiste weergave van het schilderij te verbeteren.

Details van het droogreinigingsproces en het reinigen van de achterkant van het doek

Benieuwd naar waar Eden van Julio Alpuy te bezichtigen zal zijn? Houd onze website en sociale media in de gaten!