Restauratie van Wautier’s ‘Buste van een heilige’
Eva van Zuien, zelfstandig restaurator gespecialiseerd in oude meesters, voltooide onlangs de restauratie van een waar kunstjuweel. In opdracht van The Phoebus Foundation blies ze nieuw leven in Buste van een heilige van de Brusselse kunstenares Michaelina Wautier.
De hand van Michaelina is direct te herkennen in dit mooie werk. Karakteristiek is de manier waarop het zachte gezicht, de ogen en de plooival zijn geschilderd. Bovendien heeft de kunstenares het werk linksboven op de voor haar typische wijze gesigneerd met haar volledige voor- en achternaam: Michaelina Wautier fecit.
Het schilderij verkeerde voor de behandeling in matige staat en is in het verleden bedoekt geweest, maar de spanranden waren plaatselijk gescheurd waardoor het doek niet meer goed op het raam gespannen was. De verflagen oogden dof door oppervlaktevuil en een vergeelde vernislaag. Aan de linkerzijde van het schilderij was een groot deel van de achtergrond overschilderd.
Het afnemen van de oude vernislaag had veel impact op de voorstelling. In het gezicht kwamen meer oorspronkelijke kleurnuances tevoorschijn, zoals de blosjes op de wangen. In de achtergrond werd een verloop van licht naar donker beter zichtbaar, terwijl de oude overschilderingen links werden verwijderd. Deze bleken een originele onderschildering af te dekken die door de kunstenares als verticale strip open is gelaten. Het is niet duidelijk waarom Wautier hiervoor heeft gekozen, maar het lijkt erop dat deze buste aan de rand van een groter doek werd geschilderd.
Een opvallend verschijnsel op dit schilderij is de aanwezigheid van veel protrusies op het verfoppervlak. Verspreid over het gehele werk zijn talloze kleine witte kratertjes te zien. Dit is het resultaat van loodzeepformatie, een chemisch verouderingsproces in de verflaag. Vanwege de impact van deze lichte puntjes op de voorstelling is er op dit schilderij voor gekozen de meest storende te retoucheren.
Dankzij deze zorgvuldige restauratie is het kunstwerk weer in al zijn pracht te bewonderen!