Bloemen, bloemen en nog meer bloemen!

Narcisjes, neerhangende roze rozen, een oranje lelie, gevlamde tulpen, felblauwe irissen, … De variatie aan bloemen en de felle kleuren zijn overweldigend en spatten van dit paneeltje. Bloemenvaas met varkensbrood en edelstenen is een meesterwerk van een van de belangrijkste schilders uit de late zestiende en vroege zeventiende eeuw: Jan I Brueghel (1568-1625). Hoewel hij ook wel ‘Bloemenbrueghel’ werd genoemd, begon hij pas als late dertiger bloemenvazen te schilderen. Bloemenvaas met varkensbrood en edelstenen is een van de vroegste en mooiste voorbeelden. Aan de hand van dit overweldigende pronkstuk zoomt deze Phoebus Focus in op de inspiratiebronnen, de drijfveren en de werkwijze van de meester die zich met zo veel overgave en precisie richtte op al die bloemenpracht.

De Antwerpse barokke portretspecialist Antoon Van Dyck schilderde Henricus Liberti omstreeks 1627-1632 als een zelfbewuste en getalenteerde musicus, iemand die wist wat hij waard was. Vandaag de dag is nog slechts een handvol van Liberti’s muziekwerken bewaard en over het leven van deze Antwerpse klaviervirtuoos en componist zijn er in de archieven amper nog sporen te vinden. We weten zelfs niet eens zeker waar en wanneer hij werd geboren.

Dat de musicus niet vergeten is, danken we grotendeels aan Van Dycks magistrale Portret van Henricus Liberti dat zich nu in de collectie van The Phoebus Foundation bevindt. Deze Phoebus Focus zoomt in op de prestigieuze geschiedenis van Van Dycks portret en brengt de gegevens over Liberti’s leven en oeuvre samen.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In deze Phoebus Focus bestudeert Matthew Reeves de albasten pleurants op het grafmonument van de befaamde hertog Jan Van Berry (1340-1416). Wie waren deze mannen, voor wie werden deze beelden gemaakt en waarom? Matthew Reeves vertelt het verhaal van een van Frankrijks rijkste prinsen, Jan van Berry, zijn intense liefde voor de kunst en de manieren waarop beeldhouwkunst gebruikt werd om te herdenken, tot gebed aan te sporen en politieke doeleinden te dienen.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Servius Sulpicius Galba (kortweg Galba) is een Romeins senator en generaal die Nero in het Vierkeizerjaar, 68-69 n.Chr., ten val brengt en opvolgt. In deze editie van Phoebus Focus plaatst Nils Büttner het bijzondere keizersportret dat Peter Paul Rubens (1577-1640) van hem maakte in zijn context. Büttner neemt de lezer niet alleen mee naar het Rome van de eerste eeuw, maar analyseert ook de drager en de schilderwijze van Rubens, zijn fascinatie voor de oudheid, zijn inspiratiebronnen en zijn vele inventies. Daarnaast gaat hij dieper in op de lange beeldende traditie van heersersportretten en hun plaatsing in barokke interieurs.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In deze Phoebus Focus schrijft Leen Kelchtermans over religieuze vrouwen en hun devotie maar ook over katholiek en dynastiek machtsvertoon. Ze neemt de lezer mee van de zevende naar de zeventiende eeuw en vertelt hoe Begga, dochter van Itta van Nijvel (ca. 592-652) en Pepijn de Oudere (ca. 580-639), in 1630 aangewezen wordt als stichteres van de bloeiende begijnenbeweging. Rond 1635 penseelde de Vlaamse barokke topper Jacob Jordaens (1593-1678) Heilige Begga, een schilderij dat bulkt van de boeiende verhalen. Deze editie van ‘Phoebus Focus’ maakt zowel van de heilige Begga als van Jacob Jordaens weer mensen van vlees en bloed.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Kunstenaar Jules De Bruycker is een ongeëvenaard grafisch verteller. Zijn Gentse stadsgezichten en volkse voorstellingen nemen de toeschouwer telkens mee naar een verloren gewaand Gents verleden. De Bruyckers Patershol te Gent mag dan wel een getuigenverslag van het leven in een volkswijk lijken, het is in feite een aanklacht tegen het burgerlijke denken. Deze Phoebus Focus gaat over een intrigerende kunstenaar die als de beste etser van zijn tijd werd gezien, over de volkse werkmens en over de verbeelding van de stad en haar bewoners. Patershol te Gent valt als aquarel op in het werk van De Bruycker, dat vooral uit etsen bestaat. Het weerspiegelt de kracht van deze getalenteerde kunstenaar.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Niet minder dan drie specialisten belichten twee van de schetsen die barokmeester Abraham Van Diepenbeeck vervaardigde voor de glasramen van de Antwerpse Sint-Pauluskerk. De glasramen zelf hebben de tand des tijds niet doorstaan en dus zijn deze schetsen van onschatbare waarde voor de reconstructie van het oorspronkelijke interieur van de kerk.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Rubens, Van Dyck, Jordaens… Antwerpen staat bekend om zijn vele getalenteerde artiesten. Maar hoe zit het eigenlijk met Brussel? Onderzoekster Lara Yeager-Crasselt voert de lezer mee naar de brullende Brusselse kunstscene, meer bepaald naar de buitengewone portretkunst, met Michael Sweerts als pionier.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In dit boek trekt Lieke Wijnia de lezer mee in de geschiedenis van de heilige Maria Magdalena en die van de weinig bekende kunstenaar Melchior de la Mars. Bovendien houdt de auteur ons een spiegel voor. Want in deze gekke (post)pandemietijden is De la Mars’ Maria Magdalena misschien wel relevanter dan ooit.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

De Studie van een jonge vrouw van de Brusselse kunstenares Michaelina Wautier lijkt op het eerst zicht een gewone studie. Niets is minder waar! Een blik in detail en achter de verflagen onthult grote geheimen van deze vergeten belangrijke kunstenares.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Wie was Elisabeth Jordaens? Wanneer portretteerde haar vader, de beroemde Jacob Jordaens, haar en waarom ziet ze eruit als een boerinnetje? In deze editie van Phoebus Focus onderzoekt Leen Kelchtermans de identiteit en context van het blozende portret van Elisabeth Jordaens in de collectie van The Phoebus Foundation.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Archeologe Petra Linscheid introduceert de collectie historische hoofddeksels uit Egypte uit de collectie van The Phoebus Foundation. De verzameling neemt een tijdspan van meer dan 1000 jaar in beslag!

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Deze Phoebus Focus onderzoekt Guicciardini’s meesterwerk en zijn fascinerende geschiedenis. De lezer proeft van de vele thema’s die de Italiaanse auteur in zijn magnum opus aansnijdt.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Rubensexpert Nils Büttner analyseert het meest intieme werk van de Antwerpse pictor doctus in de collectie van The Phoebus Foundation en ontdekt de vele gelijkenissen met andere kunstwerken van de meester.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In deze Phoebus Focus kijkt restaurator Naomi Meulemans over de schouder van CoBrA-kunstenaar Karel Appel. Sinds 2016 is zij in de Kanselarij van The Phoebus Foundation verantwoordelijk voor de conservatie en restauratie van de collectie moderne en hedendaagse kunst. Als geen ander kan ze geheimen ontfutselen aan de materialiteit van de verf. De auteur ontleedt Appels schilderij laag na laag. De uitkomst is ietwat ontnuchterend. Waren de CoBrA-kunstenaars wel zo ‘vrij’ als ze zelf graag wilden geloven?

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In 2018 verwierf The Phoebus Foundation een van Christoffel Plantijns twaalf koninklijke bijbels, die hij drukte op perkament. Het is het laatste exemplaar dat zich nog in privéhanden bevond. In deze Phoebus Focus schetst doctor Dirk Imhof, conservator Bibliotheken en Archieven van het Museum Plantin-Moretus, de context en betekenis van deze Biblia regia. Na ruim vierhonderd jaar is Plantijn terug thuis.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

De beeldhouwer Jan Borman krijgt in deze Phoebus Focus dankzij sculptuurspecialiste Marjan Debaene de plaats die hij verdient. De auteur kadert de kunstenaar en zijn grandioze Madonna met kind binnen een uitgebreid artistiek netwerk. Terecht prezen tijdgenoten Borman als de beste beeldsnijder.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Mondeken toe laat zien dat de grens tussen schilderijen en teksten flinterdun is en dat de hoogste wijsheid soms een dwaas spel is. Als kenner van Massijs, Bosch en de unieke beeldtaal van de noordelijke renaissance ontleedt Larry Silver alle motieven van het schilderij. Het resultaat is een bijzondere analyse van een curieus tafereel, dat zelfs na vijf eeuwen uit het leven blijkt te zijn gegrepen.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In deze editie van Phoebus Focus kleedt Leen Kelchtermans de voorgestelde jonge vrouw uit zoals alleen zij dat kan: zonder haar eer aan te tasten. Door zich nauwgezet te verdiepen in ieder kledingstuk en elk accessoire schenkt de auteur de jonge vrouw haar welverdiende waardigheid terug. Deze Phoebus Focus biedt een fascinerend inzicht in haar vervlogen werkelijkheid: hoe ze zich kleedde, volgens welke normen en waarden ze leefde, en wat het anno 1613 betekende om gehuwd te zijn.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In deze publicatie pelt Timothy De Paepe de laagjes van een laat-zestiende-eeuws tafereel, als was het een ui. Wie oppervlakkig kijkt, ziet wat de titel van het werk belooft: elegant geklede figuren, feestvierend in een tuin. Maar als doctor in de letterkunde en directeur van het Antwerpse Museum Vleeshuis laat de auteur je kijken met de ogen van een zestiende-eeuwer. Hij neemt je mee naar een wereld van vertier en dans, maar ook van dwaasheid, afgunst en lust.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Deze Phoebus Focus belicht een voorstelling van Phoebus Apollo door de barokke meester Jan Boeckhorst. Phoebus is de zonnegod naar wie The Phoebus Foundation is genoemd. Hij is de beschermer van de muzen en dus van de kunsten. Hij staat ook symbool voor het licht en de zon, en is intens verbonden met de ‘gouden tijd’: een mythisch tijdperk vol eindeloze overvloed en rechtvaardigheid.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Oorlog, onveiligheid, vluchtelingen, economische crisis: het zijn maar enkele verdacht vertrouwd klinkende trefwoorden die de zeventiende eeuw tekenden. Peter Snayers specialiseerde zich in het schilderen van oorlogstaferelen. Naast grote doeken die veldheren verheerlijkten, gaf hij ook de gewone man of vrouw weer, geteisterd door de dagelijkse oorlogsrealiteit. Een overval op reizigers haalt doorgaans niet de geschiedenisboeken. Maar dit thema staat wel centraal in een werk van Snayers waarover deze Phoebus Focus gaat. Een vergeten meester en een vergeten stukje geschiedenis komen zo weer tot leven.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In de 17de eeuw moet de jezuïet Daniël Seghers een soort popster zijn geweest. Hij werkte samen met Peter Paul Rubens, Cornelis Schut, Gonzales Coques en Erasmus II Quellinus. De hoogste adel schoof aan voor een bloemstuk van hem. Kijken naar zijn werk doet een wereld opengaan. Jaren van doorgedreven en verfrissend materiaal-technisch onderzoek lichten de sluier tussen heden en verleden op. We kunnen letterlijk meekijken onder de verflagen, over de schouder van de kunstenaar.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Het anonieme Meermonster van Tagua Tagua uit 1784 geeft, tweehonderdvijftig jaar na datum, als geen ander kunstwerk inzicht in de kracht van het beeld in een krakend tijdsgewricht. Het beest brengt een synthese van driehonderd jaar beeldtraditie. In de kern gaat het terug op middeleeuwse encyclopedieën, maar zijn galante snuit verraadt een 18de-eeuwse identiteit. Sterker nog: het Meermonster blijkt pure politieke propaganda.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

De dierenfabel Van den vos Reynaerde werd geschreven in de 13de eeuw. De vos is er een antiheld: een lepe schurk — een moordenaar zelfs — die genadeloos de hypocrisie van het establishment aan de kaak stelt. De collectie van The Phoebus Foundation omvat een deelfonds met zowat vijfhonderd publicaties, her- en vertalingen van het oorspronkelijke Reynaertverhaal. Van 16de-eeuwse uitgaven over Goethe tot Louis Paul Boon: de vos sterft nooit. Deze Phoebus Focus belicht zijn voortleven.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Het centrale schilderij in dit boek is een werk van Maerten De Vos, een van de belangrijkste kunstenaars uit het zestiende-eeuwse Antwerpen. Toch was het schilderij amper bekend en werd het nauwelijks onderzocht. Hildegard Van de Velde, conservator van het Museum Snijders&Rockoxhuis, brengt daar met dit boek verandering in.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

Dingen zijn niet altijd wat ze lijken, zoals op het Keukenstilleven met Christus in het huis van Marta en Maria. Mocht de titel onze blik niet leiden, dan leek dit tafereel een banaal stilleven. Pas voor wie aandachtig kijkt, opent het schilderij een hele wereld, zoals blijkt uit deze Phoebus Focus.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.

In de eerste Phoebus Focus staat het triptiekje met Sint-Lukas schildert de Madonna centraal. Dankzij de combinatie van kunsthistorisch en materiaal-technisch onderzoek kreeg dit merkwaardige tafereel een stukje van zijn vergeten betekenis terug.

In de reeks Phoebus Focus gaan experts en wetenschappers in op topstukken uit de rijke collectie van kunststichting The Phoebus Foundation.