The Phoebus Foundation

The Phoebus Foundation

The Phoebus Foundation SON is een kunststichting met filantropische doelstellingen. Ze verwerft kunstvoorwerpen, staat borg voor een professioneel behoud en beheer, zorgt voor de conservatie en restauratie van de objecten en zet hoog in op wetenschappelijk onderzoek. Haar collectie en kennis deelt ze met een zo breed mogelijk publiek. Ze doet dat met tentoonstellingen en bruiklenen, culturele evenementen, symposia en publicaties. Op 15 oktober 2023 werd The Phoebus Foundation door de minister van Justitie officieel erkend als een stichting van openbaar nut (afgekort: SON). Dat geeft haar meer slagkracht en maakt het mogelijk om haar initiatieven verder uit te bouwen.

Download brochure
Download vijfjarenverslag (2015-2020)

Visie

The Phoebus Foundation werd opgericht om de toekomst te verzekeren van de verzameling die tot stand kwam als de privé-collectie van Fernand Huts & Karine Van den Heuvel en/of van het familiebedrijf Katoen Natie. Ze streeft ernaar stukken van hoge kwaliteit terug te halen naar Vlaanderen en ze hier te houden. Om de collectie te vrijwaren voor risico’s — familiaal en bedrijfsmatig — werd ze ondergebracht in een onafhankelijke juridische structuur. Die is gericht op het beheer van de eigendomsrechten. Katoen Natie en de familie Huts zijn geen begunstigden van The Phoebus Foundation. Kunstwerken uit de stichting kunnen dan ook nooit worden verkocht ten bate van het bedrijf en/of de familie.

Deelcollecties

De kunstverzameling van The Phoebus Foundation bestaat uit verschillende deelcollecties:

Van de middeleeuwen tot de barok

Kunst uit de Zuidelijke Nederlanden

Schilderkunst en sculpturen vormen de zwaartepunten binnen de collectie van eigen bodem, die ook manuscripten, prenten, tekeningen en siervoorwerpen omvat. De nadruk ligt op kunst uit de 15de, 16de en 17de eeuw, en bij de hoofdrolspelers gaat het van Hugo Van der Goes, Hans Memling en Gerard David, over Jan Gossaert, Pieter Bruegel en Maerten De Vos tot Michaelina Wautier en de grote Antwerpse drie: Peter Paul Rubens, Antoon Van Dyck en Jacob Jordaens.

Singelberg

Hedendaagse kunst

In het sculpturenpark Singelberg, in het havengebied van Linkeroever, bewaart The Phoebus Foundation werk van de Britse kunstenares Sophie Ryder, de Uruguyaan Pablo Atchugarry, het Nederlandse Atelier Van Lieshout, en kunstenaars van eigen bodem, zoals Michaël Aerts, Hubert Minnebo en Wim Delvoye. In 2018 verwierf The Phoebus Foundation tal van sculpturen uit de voormalige collectie van Brussels Airport, met namen als George Grard, Jean-Michel Folon, Paul Van Hoeydonck, Jef Van Tuerenhout en Panamarenko.

3500 jaar

Archeologisch textiel

De collectie archeologisch textiel uit de oudheid is zonder meer uniek.
Deze deelcollectie telt ongeveer tweeduizend weefsels en archeologische objecten uit het oude Egypte. Ze wordt aangevuld met textiel dat afkomstig is van gebieden die liggen aan de Zijderoute in Centraal-Azië.

Aan deze collectie is de permanente tentoonstelling 3500 jaar textielkunst in HeadquARTers (Antwerpen) gewijd. Ze neemt de bezoeker mee op een reis door de geschiedenis van Egypte. Uit de faraonische periode zie je onder meer linnen doeken, dierenmummies, mummiekartonnages en fragmenten van dodenboeken op linnen. Uit de Romeinse periode komen, naast unieke weefsels, Romeins glas, dodenmaskers en indrukwekkende beeldhouwwerken. Het Koptische textiel — kleurrijke figuratieve weefsels — dateert uit de laat-Romeinse en vroeg-Byzantijnse periode in Egypte. Je maakt ook kennis met de Arabische en Centraal-Aziatische invloeden op het Egyptische textiel.

CoBrA

CoBrA

The Phoebus Foundation is de eigenaar van een van de grootste collecties CoBrA-kunst ter wereld. De focus ligt op de ontstaansperiode van deze kunstbeweging, met werk van Karel Appel, Pierre Alechinsky, Corneille, Asger Jorn, Carl-Henning Pedersen en Christian Dotremont. De zeer diverse collectie omvat niet alleen schilderijen, maar ook veel prenten, sculpturen en toegepaste kunst, zoals tapijten en meubels.

Periode 1880 – 1930

Belgische kunst

Van eigen bodem 

Deze collectie bevat werk van de impressionistische en symbolistische kunstenaars uit Sint-Martens-Latem, met namen als Emile Claus, Gustave Van de Woestyne, Valerius De Saedeleer en George Minne. Zo belanden we bij de expressionisten, met Gust De Smet, Constant Permeke en Frits Van den Berghe. Tot slot zijn er de werken van onder meer Rik Wouters, James Ensor, Jules Schmalzigaug, Floris en Oscar Jespers, Edgard Tytgat, René Magritte, Paul Delvaux en Marcel Broodthaers.

20ste eeuw

Latijns-Amerikaanse kunst

The Phoebus Foundation bezit de grootste verzameling Latijns-Amerikaanse kunst van Europa, met topstukken uit onder andere Uruguay, Brazilië, Argentinië, Cuba en Mexico, en werk van klinkende namen als Joaquín Torres García, José Gurvich, Julio Alpuy, Antonio Berni, Marcia Schvartz en Wifredo Lam. Sleutelwerken uit deze collectie dateren uit het interbellum, met als belangrijkste stromingen het constructivisme en het surrealisme. In veel werken is de zoektocht naar identiteit een belangrijk motief.

Koloniaal

Koloniale kunst uit Latijns-Amerika

De koloniale kunst uit de Nieuwe Wereld slaat de brug tussen de collectie oude meesters van eigen bodem en de verzameling 20ste-eeuwse kunst uit Latijns-Amerika. Via Antwerpen werden massa’s prenten en schilderijen naar de Nieuwe Wereld verscheept. Daar werden ze geassimileerd met de eigen beeldtradities. Het resultaat is een mix van beeldculturen, die getuigt van een scharniermoment in de geschiedenis.

Topografie & cartografie

Topografie en cartografie

Deze collectie telt ruim vierhonderd kaarten, atlassen en stadsgezichten uit de 16de, 17de, 18de en 19de eeuw. Hoogtepunten zijn de zeldzame atlassen van cartografen van het eerste uur: Gerard Mercator, Abraham Ortelius, Jodocus Hondius, en Petrus Kaerius. Uitzonderlijk is de volledig met de hand ingekleurde Atlas Maior van Willem Jansz Blaeu. Deze elfdelige reeks bevat maar liefst 592 kaarten en staat geboekstaafd als de duurste publicatie van de 17de eeuw.

16de eeuw

Reynaert de vos

The Phoebus Foundation is de eigenaar van meer dan vijfhonderd boeken over het middeleeuwse dierenepos Van den vos Reynaerde. De oudste drukken dateren uit de vroege 16de eeuw en de collectie als geheel bestrijkt vijf eeuwen literatuurgeschiedenis.

Vlaanderen

Kant

Kant is onlosmakelijk verweven met de geschiedenis van Vlaanderen. Kanten objecten zijn vaak kostbare familiestukken, die van generatie op generatie worden bewaard en doorgegeven. Nergens ter wereld hebben ze zo’n uniek karakter als hier. De deelcollectie Kant van The Phoebus Foundation biedt met ruim honderd stukken een mooi overzicht van dit luxeproduct van eigen bodem. Van zogenaamde Van Dyck-passementen en Reticella-fragmenten tot uitzonderlijke bruidssluiers en War Lace.

Antwerpen

Havenerfgoed

In 2003 nam Katoen Natie het initiatief om historisch patrimonium van havenbedrijven te redden. Hieruit is een aanzienlijke verzameling maritiem en logistiek erfgoed gegroeid.

De rijke geschiedenis van het Antwerpse havenleven wordt verteld aan de hand van meer dan zevenhonderd objecten, met onder meer tractors, stootwagens, pirrewitjes en bascules. Een team van vrijwilligers, ex-havenarbeiders, bekommert zich om het onderhoud van de unieke stukken. Daarnaast omvat deze deelverzameling zomaar even 250.000 (!) historische foto’s van de Antwerpse haven.

What’s in a name?

‘Phoebus’ verwijst naar Phoebus Apollo. In de Grieks-Romeinse mythologie is de god Apollo de beschermer van de muzen. Samen vermaken ze zich op de berg Parnassus, waar ze verblijven. Apollo is als symbool een blijver in de (kunst)geschiedenis: hij brengt inspiratie of zelfs goddelijke verlichting, en staat voor een mythische gouden tijd — een paradijselijke era zonder geweld, hebzucht, jaloezie en onrecht.

The Phoebus Foundation - About Apollo
Jan Boeckhorst, Apollo op de zonnewagen, ca. 1665

Organisatie

The Phoebus Foundation is de eigenaar van de kunstvoorwerpen. Het behoud en beheer van de collectie is in handen van de Kanselarij. Daar worden het wetenschappelijk onderzoek en ook de conservatie en restauratie van de werken gecoördineerd. De Kanselarij ontsluit de collectie aan de hand van tentoonstellingen en bruiklenen, culturele en wetenschappelijke evenementen, en publicaties. De organisatie heeft een Antwerps kantoor en een International Office, en staat onder leiding van Dr. Katharina Van Cauteren. Zij leidt een team van vaste en freelancemedewerkers.

The Phoebus Foundation - About

Angelsaksische inspiratie

In de Angelsaksische wereld zijn stuwende krachten in de kunst- en cultuurwereld heel vaak filantropisch geïnspireerd. De bekendste voorbeelden zijn het J. Paul Getty Museum in Los Angeles, of The Frick Collection in New York. Maar ook tal van andere Britse en Amerikaanse musea danken hun ontstaan aan privécollecties, van het beroemde Metropolitan Museum in New York tot The Tate en het British Museum in Londen. Burgers die trots zijn op hun erfgoed en hun kunst en cultuur zetten zich met veel betrokkenheid en plezier in voor het behoud, de restauratie en de ontsluiting van hun patrimonium. Velen schenken erfgoed, houden zich belangeloos bezig met de dagelijkse werking, stellen financiële middelen ter beschikking of richten een foundation op.

Piet Van der Ouderaa, De familie Sjongers in de veranda, 1907

Achtergrond

Fernand Huts en Karine Van den heuvel komen allebei uit een familie met een grote belangstelling voor geschiedenis, actualiteit, literatuur en politiek, reizen, musea en cultuur, en met als belangrijke waarden sociale bewogenheid en maatschappelijke inzet. Na hun middelbare opleiding studeert zowel Fernand als Karine rechten aan de Leuvense universiteit. Die vijf jaar in een levendige universiteits- stad verruimen hun wereld. Ondernemer Fernand en magistraat Karine werken vervolgens aan hun loopbaan en krijgen samen drie zonen. Extra financiële middelen gebruiken ze, na het verwerven van een gezinswoning, voor de aankoop van boeken, reizen en museum- bezoeken. Dat versterkt hun streven om wereldburgers te worden.